30 - 11 - 2025 ás ás 18,00 h.
Casa da cultura de PANTÓN
Patrocinado polo Concello de Pantón
CASPERVEK
Comezos
Caspervek Trío fundouse en 2013 polo pianista Brais González e o percusionista Blas Castañer. A súa primeira actuación foi en xaneiro de 2014, interpretando unha partitura orixinal e improvisada para o Nosferatu de F. W. Murnau. Un mes máis tarde, o violinista Eduards Vecbastiks uniuse ao dúo e comezaron a escribir novas bandas sonoras para as obras mestras do expresionismo alemán. Nos seus primeiros catro meses de actividade, a banda estreou catro bandas sonoras. A prensa local especializada definiu este debut como "a gran sorpresa de 2014".
Primeiros anos
O trío alcanzou rapidamente certo recoñecemento local, tocando nalgúns dos principais festivais da rexión como o Via Stellae ou o Festival Sinsal. Un ano máis tarde, Caspervek faría a súa primeira xira europea. Unha viaxe que lles levou a actuar nunha ducia de países do continente, estreando cinco novas bandas sonoras e actuando en importantes escenarios como o Museo Nacional de Estonia, o Auditorio Baltais Fligelis de Letonia ou a Galería FLUX de Budapest. Nos anos seguintes, Caspervek seguiría actuando noutros importantes escenarios europeos como a Lytgen Station de Copenhague, o GORS de Rezekne ou o Kalnciema Kvartals de Riga. En 2015 e 2016, Caspervek formou parte da programación de The Urban Beach Cinema, un dos maiores cinemas ao aire libre de España, onde ofreceu máis de dez películas mudas ante miles de persoas. O 26 de outubro de 2016 fixo o seu primeiro cine-concerto para a Sociedad Filarmónica de Monforte de Lemos.
Anos intermedios
En 2016, unha nova violinista, Raquel Fernández, uniuse á formación, mentres que Eduards trasladouse a Alemaña. Durante estes anos, o grupo acentuou o seu interese nos concertos didácticos, traballando estreitamente con festivais de cinema e institucións académicas para desenvolver programas específicos que achegasen o cinema mudo e o patrimonio cinematográfico aos nenos. Como resultado deste traballo, o grupo ofreceu concertos educativos no Auditorio de Galicia (Santiago de Compostela), o Teatro Afundación (Vigo), ou o Centro Cultural Záhrada en Banska-Bystrica (Eslovaquia), así como en ducias de escolas e colexios de toda España.
Novos camiños
En 2019 o grupo decide afastarse da súa formación como trío para evolucionar cara a un ensamble modular segundo as necesidades de cada película. Esta nova etapa comeza coa estrea do proxecto máis ambicioso da historia de Caspervek: unha épica representación da paixón de Juana de Arco de C. T. Dreyer cun coro de 24 cantantes e un conxunto de 12 músicos que se estrea en maio de 2019 ante un cheo total en Vigo, en Monforte representouse o 18 de novembro de 2022. Desde entón, a filosofía de Caspervek e facilitar a incorporación de novos músicos á banda. Así mesmo desde 2019, Caspervek acorda con Tolemias, pioneira na distribución de concertos en streaming, sendo este o primeiro proxecto que integra o cinema mudo coas novas tecnoloxías multiángulo.
O MAQUINISTA DA XERAL
O filme
Unha das grandes comedias de todos os tempos e o traballo crave da carreira de Buster Keaton.
Johnnie Gray é maquinista do tren The Xeneral e está namorado de dúas cousas: a súa locomotora… e a súa prometida, Annabelle Le. Cando estala a Guerra Civil Americana, Johnnie tenta alistarse no exército confederado, pero é rexeitado por ser considerado máis útil como maquinista —aínda que non llo explican—. Tras ser malinterpretado pola familia de Annabelle, ela esíxelle que non lle falará máis ata que o vexa con uniforme. Cando un comando da Unión rouba o seu tren, levándose a bordo tamén a Annabelle, Johnnie emprende unha persecución épica para recuperar a ambas: o seu amor e a súa locomotora. Inspirada por un feito real ocorrido durante a Guerra Civil —a chamada Great Locomotive Chase—, The Xeral é hoxe considerada unha dos cumes absolutos do cinema mudo e unha das mellores películas de todos os tempos. Con todo, no momento da súa estrea en 1926, foi un fracaso comercial e crítico. A mestura de comedia, acción e guerra non foi ben recibida polo público da época, e a película apenas recuperou a metade do seu enorme orzamento, que superaba os 750.000 dólares, financiados polo propio estudo de Keaton.
As consecuencias foron devastadoras: Keaton perdeu a súa independencia como director e foi forzado a asinar con Metro-Goldwyn-Mayer, o que marcou o declive da súa carreira como creador libre.
E con todo, co paso das décadas, The Xeral foi revalorada como unha obra mestra total, o exemplo perfecto de como fusionar comedia física, narración cinematográfica precisa e coreografías mecánicas imposibles. A persecución de trens que ocupa gran parte da película é unha proeza técnica sen precedentes, realizada sen efectos especiais nin maquetas: os trens son reais, e Keaton realiza as acrobacias cunha frialdade case sobrehumana.
En 1989, The Xeral foi unha das primeiras películas seleccionadas para formar parte do National Film Registry da Biblioteca do Congreso de EE. UU. polo seu valor "cultural, histórico ou estético". Foi incluída en numerosas listas das mellores películas da historia, incluíndo o Sight & Sound Poll, onde foi votada como a 8ª mellor película en 1972 e a 10ª en 1982. O crítico Roger Ebert incluíuna no seu Top 10 persoal e na súa serie The Great Movies.
A banda sonora
A banda sonora de Caspervek para "The Xeral" presenta unha interesante combinación do estilo habitual das comedias slapstick (uso de jazz clásico e swing) coa presenza de melodías de música folclórica americana e sons que lembran ás cancións da Guerra Civil estadounidense.
NOTAS: O tren utilizado para a locomotora The Xeral foi un auténtico modelo de época, restaurado e adaptado para a película. Na rodaxe, Keaton estivo a centímetros da morte en varias acrobacias sobre o tren, incluíndo unha escena na que se balancea sobre a engrenaxe en marcha.
Texto CASPERVEK
